علت بی حسی پاهای خود را جدی بگیرید! کدام علت مربوط به شماست؟

اهمیت تشخیص علت بی حسی پاها

 بی حسی پاها می تواند نشانه ای از وجود اختلال و اشکال در سلامتی بدن باشد. از مشکلات ساده گرفته تا بیماریهای جدی و خطرناک. از آنجائیکه انتخاب شیوه درمان با توجه به علت صورت می پذیرد، تشخیص دقیق علت بی حسی پاها از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال اگر این بی حسی به دلیل مشکل دیابت ایجاد شود، کنترل قند خون عامل مهم در درمان آن محسوب می شود. 

در صورت ایجاد هرگونه بی حسی در پاها توصیه می شود بدون فوت وقت با مراجعه به پزشک متخصص، انجام آزمایشهای لازم و نیز مشاوره قلب علت دقیق بی حسی پاهای خود را شناسایی کرده و درمان مناسب را آغاز کنید.

 تکنیک های تشخیص علت بی حسی پاها

علل بی حسی پاها در طیف گسترده ای از مشکلات مربوط به سلامتی بدن خلاصه می شود. پزشکان متخصص به طور معمول برای شناسایی این علل تکنیکهای تشخیصی متفاوتی را به کار می گیرند. این تکنیکها از بررسی سوابق بیماری شروع و تا انجام طیف وسیعی از آزمایشهای تشخیصی ادامه می یابد. 

راه های تشخیص علت بی حسی پاها

بررسی دقیق تاریخچه پزشکی

بررسی مدت زمان و شدت بی حسی و کنترل وجود علائم دیگر در کنار آن از جمله ضعف و یا سوزن سوزن شدن، بررسی عوامل تشدیدکننده بی حسی و وجود بیماریهای زمینه ای مانند دیابت و … از جمله اقدامات مربوط به یافتن علت بی حسی پاها است.

معاینه‌ی فیزیکی

بررسی قدرت عضلانی پاها و نیز بررسی رفلکسهای تاندونی و پوستی، ارزیابی گردش خون و نبض در پاها و کنترل حس لامسه و دما و درد در پاها از مواردی است که در معاینه فیزیکی جهت دست یافتن به علت بی حسی پاها انجام می شود.

آزمایش‌های تشخیصی

• آزمایش خون: آزمایش خون برای بررسی سطح قند خون، چربی خون، ویتامین‌ها و سایر مواد معدنی، وجود عفونت در خون و نیز بررسی وجود بیماریهای تیروئیدی که می توانند بر روی اعصاب و عضلات اثر بگذارند انجام می‌شود که همگی جزئی از موارد مربوط به علت بی حسی پاها می باشند.
• الکترومیوگرافی: این آزمایش فعالیت الکتریکی عضلات را اندازه‌گیری می‌کند تا به تشخیص آسیب عضلانی یا عصبی کمک کند.
• نوار عصب: این آزمایش فعالیت الکتریکی اعصاب و عضلات را اندازه‌گیری می‌کند. با استفاده از الکترودهایی که روی پوست قرار می‌گیرند، پالس‌های الکتریکی کوچکی به عصب‌ها ارسال می‌شود و پاسخ عضلات اندازه‌گیری می‌شود. این آزمایش به تشخیص آسیب‌های عصبی، بیماری‌های عضلانی و اختلالات عصبی عضلانی کمک می‌کند.

تصویربرداری

• ام آر آی: برای بررسی ساختارهای داخلی ستون فقرات، مغز و نخاع استفاده می‌شود و می‌تواند به شناسایی فتق دیسک، تومورها، التهاب و سایر مشکلات ساختاری در ستون فقرات و مغز کمک کند.
• سی تی اسکن: برای بررسی استخوان‌ها و بافت‌های نرم استفاده می‌شود و به تشخیص شکستگی‌ها، تومورها و سایر مشکلات استخوانی کمک می کند.
• آنژیوگرافی: برای بررسی رگ‌های خونی استفاده می‌شود. این آزمایش به تشخیص انسداد یا تنگ شدن رگ‌ها کمک می‌کند که می‌تواند باعث کاهش جریان خون و در نتیجه علت بی‌حسی پاها باشد.

بیوپسی عصب

در برخی موارد، ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق‌تر، نمونه کوچکی از عصب را برای بررسی زیر میکروسکوپ بردارد. این روش به پزشکان کمک می‌کند تا علت دقیق بیماری‌های عصبی، از جمله علت بی حسی پاها را تشخیص دهند و در صورت وجود بیماریهای خودایمنی نیز آنها را تشخیص می دهد.

10 مورد از اصلی ترین علت بی حسی پاها را بشناسید!

1-کمبود ویتامین و بی حسی دست و پا

کمبود ویتامین‌ها، به ویژه ویتامین‌های گروه B، می‌تواند یکی از دلایل اصلی بی‌حسی و گزگز در پاها باشد. این ویتامین‌ها نقش مهمی در عملکرد صحیح سیستم عصبی دارند و کمبود آن‌ها می‌تواند موجب آسیب عصبی و در نهایت علت بی حسی پاها گردد.

کدام ویتامین‌ها باعث بی‌حسی پاها می‌شوند؟

کمبود ویتامین ب 12 به جهت اهمیت آن در تولید گلبول قرمز خون، ویتامین ب6 به دلیل نقش داشتن در عملکرد صحیح سیستم عصبی و ویتامین ب1 که کمبود آن منجر به بیماری بری بری میشود می توانند یکی از موارد مربوط به علت بی حسی پاها باشند. کمبود ویتامینها علاوه بر بی حسی پاها می توانند با ضعف عضلانی، خستگی، مشکلات تعادلی، افسردگی و اختلالات گوارشی همراه باشند. رژیم غذایی نامناسب، مشکلات جذب، مصرف برخی داروها و بارداری و شیردهی می توانند از دلایل کمبود ویتامینها باشند. 

2-سندرم تونل تارسال از علت بی حسی پاها

سندرم تونل تارسال، بیماری دردناکی است که به دلیل فشرده شدن عصب تیبیال خلفی در پشت مچ پا ایجاد می‌شود. این عصب از پشت زانو شروع شده و تا کف پا ادامه دارد. وقتی این عصب تحت فشار قرار می‌گیرد، علائمی مانند درد، سوزن سوزن شدن و بی حسی در پا ایجاد می‌شود.

علل سندرم تونل تارسال

این سندرم می تواند به علل مختلفی از جمله: آرتروز مچ پا، تروما و ضربات به پا، تومورها، بارداری و صافی کف پا ایجاد شود که همگی عصب پشتی پا را تحت فشار قرار داده و علت بی حسی پاها باشد. ضعف عضلانی و احساس درد در پاها به هنگام ایستادن های طولانی و یا راه رفتن از دیگر نشانه های این بیماری هستند. دارودرمانی، فیزیوتراپی، بستن آتل و در برخی موارد جراحی از راههای درمان این بیماری هستند.

3-مشکلات گردش خون دیگر علت بی حسی دست و پا

یکی از شایع ترین علت بی حسی پاها ایجاد اختلال در سیستم گردش خون است. این اختلال باعث می شود که خون کافی به پاها نرسد و سلولهای عصبی و عضلانی پاها اکسیژن و مواد مغذی لازم را دریافت نکنند که این امر منجر به بی حسی پاها و درد می شود.

دلایل اصلی مشکلات گردش خون در پاها

تنگ شدن یا مسدود شدن رگ‌ها، لخته شدن خون، بیماری شریانی محیطی، دیابت و رگ‌های واریسی از علل اصلی مشکلات گردش خون در پاها می باشند. عواملی مانند بالا رفتن سن، سیگار کشیدن، فشار خون و دیابت، کم تحرکی و چاقی و کلسترول  بالا نیز این عوامل را تشدید می کنند. این دلایل علاوه بر بی حسی در پاها، موجب احساس درد شدید، تغییر رنگ پوست پاها، ایجاد زخمهای مزمن، تورم در پاها، خستگی و ضعف در پاها و احساس سرما در پاها می شوند. 

درمان مشکلات گردش خون در پاها

درمان مشکلات مربوط به گردش خون در پاها به علت زمینه ای آن بستگی دارد که می توان از ایجاد تغییر در سبک زندگی، دارودرمانی و در برخی مواقع نیز جراحی به عنوان نمونه ای از این درمانها یاد کرد.

با توجه به اینکه مشکلات مربوط به گردش خون از دلایل شایع بی حسی پاها هستند، در صورتی که شما هم درگیر بی حسی پاها هستید با مراجعه به پزشک متخصص قلب و عروق و انجام مشاوره قلب می توانید از علت بی حسی پاهای خود آگاه شده و بهترین روش درمان را اتخاذ نمایید.

4-فشرده‌سازی اعصاب مهم ترین علت بی حسی دست و پا

از دیگر موارد مهم مربوط به علت بی حسی پاها می توان از فشرده سازی اعصاب نام برد. هنگامی که عصب در مسیر حرکتی خود دچار فشار شده و عملکرد طبیعی آن مختل شود فرد دچار فشرده سازی اعصاب شده است. این فشرده سازی علاوه بر بی حسی پاها، درد، سوزن سوزن شدن، کاهش رفلکس، اختلال در حس لامسه و ضعف عضلانی را نیز به دنبال دارد.

دلایل فشرده سازی اعصاب

علل مختلفی موجب این فشرده سازی می شوند. عللی مانند تکرار حرکات تکراری، ،آسیبها و شکستگیها، التهاب مفاصل، تومورها، فتق دیسک، بارداری و دیابت باعث ایجاد فشار به عصب در مسیر خود می گردند. استراحت، دارو درمانی، فیزیوتراپی و در برخی موارد جراحی از جمله درمانهای این بیماری به شمار می روند.

 5-نوروپاتی محیطی

نوروپاتی محیطی به مجموعه ای از اختلالات گفته می شود که در آن اعصاب محیطی بدن آسیب می بینند. این اعصاب پیام ها را بین مغز و نخاع و بقیه بدن منتقل می کنند. وقتی این اعصاب آسیب ببینند، می تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم از جمله بی حسی در پاها شوند.

علل ایجاد نوروپاتی محیطی

نوروپاتی محیطی ناشی از دلایل متنوعی است. از جمله این دلایل می توان از دیابت، مصرف الکل، بیماریهای خودایمنی و عفونتها، بیماریهای ارثی، اختلالات متابولیکی و بعضی از سموم مانند سرب و آرسنیک نام برد.

6- اختلالات خواب

ایجاد اختلال در خواب یا به عبارتی خواب ناکافی و یا بدون کیفیت نیز می تواند از جمله موارد مربوط به علت بی حسی پاها باشد. اختلال در خواب موجب ایجاد اختلال در ترمیم بافتهای بدن در طول زمان خواب، ضعف سیستم ایمنی، تغییرات هورمونی، تجمع مواد سمی در مغز و نیز تجمع مواد زائد می گردد که همگی این موارد می توانند منجر به بی حسی پاها شوند.

7- عوارض جانبی برخی داروها

برخی داروها مانند داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد تشنج و ضد قارچ و ضد افسردگی و داروهای کاهش فشار خون و همچنین داروهایی که برای درمان بیماریهای مزمن استفاده می شوند، می‌توانند عوارضی مانند بی‌حسی را ایجاد کنند. این داروها بطور مستقیم بر اعصاب تاثیر می گذارند.

8-بیماریهای خودایمنی

بیماری‌های خودایمنی نیز یکی از چندین علت بی حسی پاها هستند. در این بیماری‌ها، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های سالم بدن حمله می‌کند و به آن‌ها آسیب می‌رساند. این حمله می‌تواند به اعصاب نیز گسترش یافته و باعث ایجاد علائمی مانند بی حسی، گزگز و ضعف در اندام‌ها شود. این بیماریها علاوه بر بی حسی پاها می توانند موجب خستگی مزمن، ضعف عضلانی، درد مفاصل، تب، کاهش وزن، مشکلات پوستی و مشکلات تنفسی شوند.

9-عفونتها

ایجاد هر نوع عفونتی که به سیستم عصبی اطراف خود حمله کرده و باعث التهاب و فشرده شدن اعصاب گردد، می تواند در دسته موارد مربوط به علت بی حسی پاها جای گیرد. عفونتهای ویروسی، باکتریایی، قارچی و عفونتهای انگلی از جمله عفونت هایی هستند که می توانند جزئی از مجموعه علت بی حسی پاها باشند.

10-فتق دیسک و تنگی کانال نخاعی

هنگامی که در ستون فقرات پارگی دیسک و یا تنگ شدن کانال اتفاق بیفتد، با فشار به عصب سیاتیک و نیز فشار بر نخاع و رشته های های عصبی موجب بی حسی پاها می شود. درد، ضعف عضلانی، اختلال در راه رفتن، بی ثباتی و گاها مشکلات روده و مثانه از علائم دیگر این بیماریها هستند. فیزیوتراپی، داروهای ضد درد و ضد التهاب، و نهایتا جراحی در زمره روشهای درمان این دو بیماری قرار می گیرند.

روش های درمان بی حسی پاها

به دلیل وجود تنوع در مجموعه علل بی حسی پاها درمانهای متفاوتی نیز برای آن وجود دارد. انتخاب نوع درمان به عواملی از جمله علت زمینه‌ای بی‌حسی، شدت علائم، سایر بیماریهای زمینه ای و نحوه پاسخ به درمان بستگی دارد. درمان هایی از جمله:

درمان‌های دارویی

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: برای کاهش درد و التهاب ناشی از فشردگی اعصاب یا التهاب مفاصل استفاده می‌شوند.
• داروهای شل‌کننده عضلات: برای کاهش اسپاسم عضلانی و تسکین درد استفاده می‌شوند.
• داروهای ضد تشنج: این داروها می‌توانند موجب کاهش درد عصبی کمک شوند.
• مکمل‌های ویتامین: کمبود برخی ویتامین‌ها، مانند ویتامین‌های گروه B، می‌تواند باعث بی‌حسی شود. 

درمان‌های فیزیکی

• فیزیوتراپی: برای بهبود قدرت عضلات، افزایش دامنه حرکتی و کاهش فشار بر اعصاب تجویز می شود.
• ماساژ درمانی: ماساژ می‌تواند به بهبود گردش خون و کاهش درد کمک کند.
• طب سوزنی: این روش می‌تواند به تسکین درد و بهبود عملکرد اعصاب کمک کند.

درمان‌های دیگر

• تزریق کورتیکواستروئید: تزریق کورتیکواستروئید به محل فشردگی عصب التهاب را کاهش و درد را تسکین می دهد.
• جراحی: در موارد شدید، جراحی برای آزادسازی عصب فشرده یا ترمیم آسیب‌های عصبی ممکن است لازم باشد.
• تغییرات سبک زندگی: کاهش وزن، ترک سیگار، کنترل قند خون و فشار خون، و افزایش فعالیت بدنی می‌تواند به بهبود گردش خون و کاهش علائم کمک کند.